فلسفه همه علوم در علوم انسانی تعریف می‌شود

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «صبح توس»؛ و به نقل از «راه دانا»؛ محمدحسین رجبی دوانی،  پژوهش گر تاریخ و تمدن با اشاره به پیام تاریخی رهبر انقلاب پیرامون حوزه‌های علمیه گفت: پیغمبر اکرم صلی الله علیه بر مبنای تعالیم الهی و سیره تابناک خود در حقیقت بنیان گذار نخستین تمدن در عالم اسلام است و براساس آموزه‌های آن حضرت ولو اینکه پس از رحلت وجود نازنین آن حضرت اسلام به انحراف کشیده شد اما چندی بعد مسلمانان تمدن خیره کننده‌ای را پدید آوردند.

وی در تشریح جایگاه حوزه در ترسیم خطوط اصلی و فرعی تمدن نوین اسلامی عنوان کرد: حوزه‌های با عنوان اینکه وارثان علم پیغبر اکرم صلی الله علیه وسلم و ائمه اطهار علیه السلام هستند در طول تاریخ اسلام و به خصوص تاریخ شیعه نشان دادند که آنچه در تمدن سازی مسلمانان چشم‌ها را خیره کرد و به جهان عرضه شد برخواسته از حوزه‌های علمیه بوده است چرا که همانگونه که در پیام رهبر انقلاب آمده است در گذشته حوزه‌ها مرکز و محور تمام علوم نه تنها علوم دینی بلکه علوم گوناگون دیگر نیز بوده است.

این پژوهش گر تاریخ و تمدن با اشاره به اینکه اگر اندیشمندان و دانشمندان بزرگی همچون ابن سینا‌ها، بیرونی‌ها، رازی‌ها و در علوم دینی چهره‌هایی همچون شیخ صدوق‌ها، شیخ طوسی‌ها داریم همه از حوزه‌های علمیه برخواسته بودند، گفت:  از این رو حوزه‌ها تمدن ساز بودند و این مهم نشان می‌دهد حوزه‌ها می‌توانند باز هم تمدن سازی کنند و تمدن سازی نوین اسلامی را برپا کنند اگرچه علوم غیر از فقه و اصول و فلسفه و تفسیر و کلام از حوزه‌ها جدا شده با این حال حوزه‌ها می‌توانند نقش بی بدیلی را در ایجاد تمدن نوین اسلامی ایفا کنند.

رجبی دوانی با اشاره به اینکه قرن چهارم اوج تمدن اسلامی و بشریت بوده که این مدیون حوزه‌های علمیه است، عنوان کرد: دوران صفویه هم این حوزه‌های علمیه بودند که دانشمندان بزرگی را به عرصه تمدنی بشری معرفی و عرضه کردند و اوج تمدن مسلمانان بعد از حمله مغول را در دوران صفویه می‌بینیم و امروز هم به لطف نظام ولایی و اسلامی این مهم قطعا شدنی است.

این پژوهش گر تاریخ و تمدن با اشاره به اینکه تمدن سازی ارتباط مستقیم با نوع نگاه حاکمیت دارد، تاکید کرد: وقتی می‌شود در دوران سلاطین آل بویه و صفویه در ایران و همچنین فاطمیان در مصر تمدن خیره کننده‌ای ایجاد کرد به طریق اولا در حاکمیت نظام ولایی و رهبری حکیمانه و اندیشمند نظام ولایی که نایب امام عصر (عج) هست نیز می‌توان تمدن خیره کننده‌ای را برپا کرد و این مهم از حوزه‌ها ساخته است.

لزوم تبیین تمدن سازی با توجه به وضعیت روز جامعه

رجبی دوانی با اشاره به چگونگی تبیین و فرهنگ سازی تمدن نوین اسلامی به واسطه حوزه عنوان کرد: تبیین و اصل قرار دادن رهنمودهای حضرت امام خمینی (ره) و به ویژه رهبر معظم انقلاب و به خصوص بیانیه مهم درباره حوزه ، باید در حوزه‌ها مورد توجه قرار گیرد؛ باور به آن وجود داشته باشد تا با تجدیدنظر در نحوه ارتباط گرفتن با جامعه و حل مسائل آن و با در نظر گرفتن تغییر و تحول جامعه جهانی و همچنین ایران و ممالک مختلف وارد عمل بشوند.

وی با بیان اینکه طبق تاکید رهبر معظم انقلاب در این پیام مبنی بر اینکه حوزه‌ها باید آشنایی کاملا دقیق و با اشرافی به فضای فکر و فرهنگ جامعه داشته باشند، تصریح کرد: در چنین شرایطی حوزه‌ها می‌توانند با توجه به وضعیت جامعه در این عرصه ماموریت بزرگ تبیین و فرهنگ سازی تمدن را بر مبنای اصول تعریف شده توسط رهبر معظم انقلاب به انجام برسانند.

حوزه‌ها می‌توانند چارچوب اصلی تمدن نوین اسلامی را به جامعه عرضه کنند

این پژوهش گر تاریخ و تمدن درخصوص چگونگی امکان ظهور و بروز تمدن اسلامی به مثابه هدف دنیایی انقلاب اسلامی، عنوان کرد: تمدن‌ها با علم و شکوفایی علمی و به تبع آن پیشرفت‌های صنعتی و فناوری پدید می‌آیند، باید دانست که فلسفه همه علوم چه علوم فنی و مهندسی و چه علوم پزشکی و پایه همه در علوم انسانی تعریف و تبیین می‌شود.

رجبی دوانی با بیان اینکه حوزه‌های ما در این مسئله به فرموده رهبر معظم انقلاب در همه علوم ورود پیدا می‌کردند و در همه ادوار محور اصلی تحقق به شمار می‌رفتند، تاکید کرد: بر مبنای فقه و کلام و فلسفه اسلامی و احادیث اهل بیت عصمت و طهارت علیه السلام، حوزه‌ها می‌توانند چارچوب اصلی تمدن نوین اسلامی را طراحی کرده و به جامعه بشری برای تحقق آن عرضه کنند.

نگاه نقادانه دانشگاه‌ها برای یاری حوزه‌ها در نظام سازی برای حاکمیتی

وی درباه نقش حوزه در طراحی نظامات اداری و سیاسی گفت: وقتی بر این باور هستیم که قرآن و سنت پاسخگوی همه نیازهای بشری در همه زمان‌ها و مکان‌ها است بنابراین حوزه می‌تواند و باید به عنوان یک رسالت بزرگ براساس تعالیم بزرگ دینی نظامات گوناگون اجتماعی از جمله نظامات اداری، اجتماعی، روابط خارجی، اقتصاد و فرهنگ را با کاوش و تحقیق و نظریه پردازی طراحی و برای اجرا به مراکز تصمیم گیری همچون مجلس شورای اسلامی، دولت و مجمع تشخیص مصلحت نظام ارائه بدهد.

رجبی دوانی خاطرنشان کرد: در این نظام سازی به تعبیر رهبر انقلاب دانشگاه‌ها می‌توانند با نگاه نقادانه به نظرات رایج دانش جهان حوزه‌های را در ارائه اندیشه دینی و طراحی این نظامات یاری کنند. 

انتهای خبر/