تجربه وحدت اسلامی در دل خشونت تکفیری‌ها

به گزارش خبرنگار گروه سیاسی پایگاه خبری تحلیلی «صبح توس»، آیت‌الله سید مجتبی حسینی، ازجمله شخصیت‌هایی است که نه‌تنها در جایگاه نماینده مقام معظم رهبری در کشورهایی چون سوریه و عراق ایفای نقش کرده، بلکه تجربیات نزدیک، مستند و کم‌نظیری از مواجهه با جریاناتی همچون داعش، جبهه النصرة، جند الشام و ارتباط با فصائل مقاومت اسلامی، سعی در وحدت میان مذاهب اسلامی و تأثیرات میدانی در نشر اندیشه حکیمانه رهبری انقلاب اسلامی بر ملت‌های منطقه داشته است.

آیت‌الله حسینی در دوران مسئولیت خود در عراق، شاهد شکل‌گیری موج جدیدی از وحدت اسلامی، درگیری‌های خونین با گروه‌های تکفیری و تحولات سیاسی و اجتماعی پس از سقوط صدام بوده است.

 او در این گفتگو با نگاهی جامع و صریح، از خاطرات تلخ سر بریدن علمای اهل سنت به دست داعش تا شکوه راهپیمایی وحدت در اربیل سخن می‌گوید.

گفتگو با وی نه‌تنها روایتی از تجربه‌ای شخصی، بلکه تحلیلی عمیق از ضرورت‌های حفظ نظام، جایگاه نقد منصفانه و نقش امت واحد اسلامی است.

 آیت‌الله حسینی بر حفظ نظام به‌عنوان اوجب واجبات تأکید دارد و رفتارهای برخی جریان‌های سیاسی را در تضعیف این اصل، مورد نقد قرار می‌دهد. در عین حال، او با تکیه بر سیره امیرالمؤمنین (ع) بر ضرورت تعامل، هدایت و حمایت از ساختار مشروع حاکمیت اسلامی پای می‌فشارد.

این مصاحبه، تلاقی تجربه و حکمت است؛ تجربه‌ای برخاسته از سال‌ها حضور در خط مقدم جبهه فرهنگی و سیاسی جهان اسلام و حکمتی که ریشه در آموزه‌های اهل‌بیت (ع) دارد.

از مسئولیت‌تان در عراق و تجربه‌هایتان بگویید.

 با توجه به اینکه میدان مسئولیت بنده مربوط به کل عراق است تاکنون سفرهای زیادی سراسر عراق داشته‌ام و همچنین این سفرها استمرار دارد؛ و در این سفرها با اقشار مختلف از قبیل علما و روحانیون شیعه و سنی بلکه مسیحیان و صابئین و کاکائی‌ها و غیره هم مرتبط بوده‌ام و در مجموعه‌های مختلف سخنرانی داشته‌ام از جمله برنامه‌های ما با دانشگاهیان و نخبه‌های علمی و همچنین با عموم قبائل و عشائر و شیوخ آنان نیز دیدارهای فراوان داشته‌ایم شیوخ عموم اقشار نیز به‌صورت فردی و یا گروهی به دیدار ما می‌آیند؛ و در این موارد از استقبال آنان بسیار گرم و پرشور است.

 از باب مثال سال دومی که به عراق آمدم، برای عاشورا و تاسوعا به اربیل رفتم. اربیل فضای بسته‌ای داشت، ولی بزرگان آنجا از ما استقبال گرمی‌نمودند. در جهت عزاداری شیعیان ساکن اربیل از سالن زیرزمین سازمان حج که در اختیار اهل سنت بود استفاده می‌کردند، زیرا مسجد و یا حسینیه مخصوص خود نداشتند. با تشویق اینجانب برای اولین بار هیأت عزاداری عظیمی با مشارکت تشیع و تسنن تشکیل و در مسیری حدود چهار کیلومتر به راه افتاد که در آن حتی کاکائی‌ها -اهل حق- هم شرکت کردند، این راهپیمایی برای اولین بار در روز عاشورا در اربیل برگزار ‌شد.

 این راهپیمایی ختم شد به مسجد بسیار مجلل و مجهزی از اهل سنت و مدیر مسجد-که از اکراد سنی بود- کل عزاداران را که بیش از 20 هزار نفر بودند اطعام کرد. برحسب اظهار متولی مسجد تجهیزات مدرن آن امکان پخش هم‌زمان بیست برنامه تلویزیونی را داشت. میزبان شخصی متمول و مذهبی و علاقه‌مند به وحدت بود. در آن مسجد من و یکی از علمای اهل سنت و یکی از اهل حق سخنرانی کردیم و در مسیر سینه‌زنی شیعیان و اهل سنت و کاکائیان باهم عزاداری کردند.

درباره نقش اهل سنت در مقابله با داعش چه مشاهداتی داشته‌اید؟

 بنده هنوز داعش در عراق حضور داشت که به فلوجه که مرکز اهل سنت است رفتم. علمای اهل سنت منطقه برای دیدار من جمع شدند، از داعش برائت جستند و گفتند: ما از وهابی‌ها بری و ما با شما هستیم. داعشی‌ها تعدادشان خیلی کم بود اما رعب و وحشت ایجاد می‌کردند و خیلی از علمای بزرگ اهل سنت را سر بریدند. شاید تعداد کشته‌های سنی‌ها در آن منطقه به دست تکفیری‌ها بیش از شیعه بود.

 لازم به ذکر است که اهل سنت عموماً ، محب اهل‌بیت علیهم‌السلام هستند، به‌ویژه در فلوجه که مرکز صوفیه است و آن‌ها نیز به‌شدت محب اهل‌بیت هستند.

آیا ارتباطات علمی میان اهل سنت و شیعه در تاریخ اسلام مسبوق به سابقه است؟

 آری، امام صادق که می‌گویند چهار هزار شاگرد داشته، تعداد بسیاری از آن‌ها اهل سنت بودند. لذا تعداد زیادی از روایت‌های موثق ما از اهل سنت است. بسیاری از کتب علمی ما حتی در اعتقادات توسط برخی از علماء اهل سنت شرح شده؛ کتبی که در مقتل امام حسین علیه‌السلام نوشته شده بسیاری از آن‌ها از مؤلفات اهل سنت است. موارد مشارکت و مبادله علمی بین دو فرقه زیاد است که الآن در ذهن من نیست.

 درباره رفتار سیاسی برخی افراد که پس از شکست خود، نظام را تضعیف می‌کنند، چه نظری دارید؟

 برخی از سیاسیون که خود را کاندیدای ریاست جمهوری می‌کنند اگر رأی آوردند راضی می‌شوند والا باکسی که رأی آورده معارضه می‌کنند، این روحیه بسیار بد است که یا «من» و اگر من نبودم هیچ‌کس نباشد. اگر رأی نیاورد شروع به خرابکاری و تضعیف نظام می‌کند. در نتیجه بنیه اجتماعی لطمه می‌بیند و مردم ضرر می‌کنند؛ اما نباید این‌طور باشد.

اصل این است که اگر من رأی آوردم انجام وظیفه ‌کنم وگرنه باید به جناح مقابل در پیشبرد اهداف نظام کمک کنم. مساعدت به جناح مقابل، مساعدت به مردم است. نظام هر چه مستقرتر و قوی‌تر باشد، مردم قوی‌تر هستند، اقتصادشان بهتر می‌شود، مسائل سیاسی‌شان بهتر می‌شود.

لذا امیرالمؤمنین خانه‌نشین نشدند، تعبیر بیست‌وچند سال خانه‌نشینی صحیح نیست. حضرت در جامعه بودند، کمک، راهنمایی و ارشاد می‌کردند. خانه‌نشینی به این معناست که حضرت خلیفه نبودند ولی در کنار خلیفه بودند. در نهج‌البلاغه عباراتی آمده که فرمود:

 «دعوني والتمسوا غيري; فإنّا مستقبلون أمراً له وجوه وألوان، لا تقوم له القلوب، ولا تثبت عليه العقول، وإنّ الآفاق قد أغامت، والمحجّة قد تنكّرت، واعلموا أنّي إن أجبتكم ركبت بكم ما أعلم، ولم أصغِ إلى قول القائل، وعتب العاتب، وإن تركتموني فأنا كأحدكم، ولعلّي أسمعكم وأطوعكم لمَن وليّتموه أُموركم»؛

 یعنی از من دست بردارید و دیگری را بطلبید؛ زیرا ما آینده‌ای داریم که دارای چهره‌ها و رنگ‌هایی است؛ دل‌ها برای آن قرار نگیرد و عقل‌ها بر آن استوار نشود و افق‌ها ابری و راه‌های روشن ناپدید شده و بدانید اگر من حکومت را پذیرفتم و به شما پاسخ مثبت دادم آنچه را صلاح بدانم عمل خواهم کرد و به پیشنهادها گوش ندهم و به خورده‌گیری خورده‌گیران اعتنایی نکنم. ولی اگر مرا رها کنید من همانند یکی از شما خواهم بود و چه‌بسا من مطیع‌ترین و گوش به حرف‌ترین شما خواهم بود نسبت به کسی که شما به آن رأی دادید و او را حاکم خود نهادید.

 آری ایشان با دولت مسلمین معارضه نمی‌کردند بلکه برای تقویت دولت همکاری می‌کردند. ولی نظر خود را به‌طور منطقی ابراز می‌داشتند.

 نقد در نظام اسلامی چه جایگاهی دارد؟

 نقد خیلی خوب است اما نقد محترمانه و نه خصمانه. نقد به‌قصد اصلاح امور، کار خوبی است، ولی برخی نقدها با هدف بر هم زدن اوضاع و ایجاد هرج‌ومرج است. رهبر معظم انقلاب هم فرمودند که از دولت بخواهید و مطالبه‌گری کنید.

ملتی که مطالبه‌گر باشد باعث می‌شود دولت فعال‌تر شود، باانگیزه‌تر شود، حواسش به کارش باشد و می‌داند که اگر اشتباهی کرد، مؤاخذه می‌شود، این خود موجب اصلاح کار خواهد ‌شد؛ اما نقدی که به‌قصد تخریب، تضعیف، دروغ‌پردازی و تهمت زدن است، کار زشتی است.

در مقام حفظ نظام چه باید کرد؟

 تعبیر «حفظ نظام از اوجب واجبات است» فقط مربوط به نظام اسلامی نیست. نظام جامعه نباید به هم بخورد. ائمه هیچ‌کدام نظام را به هم نمی‌زدند چون هرج‌ومرج اثری ندارد. لذا ارشاد و راهنمایی می‌کردند، حق را بیان می‌کردند، ولی معارضه مثل برخی معارضان دیگر نداشتند.

 امام خمینی (ره) نیز هر جا می‌رفتند، مقید به قوانین آنجا بودند. در مدت تبعید چه در ترکیه و چه در عراق و چه فرانسه چنین روشی داشتند. رهبر معظم انقلاب نیز چنین روشی دارند و به دیگران نیز توصیه می‌کنند. من خودم وقتی خواستم عراق بروم، ایشان سفارش کردند حتماً قوانین را رعایت کنید. در سوریه هم ما مقید بودیم که به قوانین عمل کنیم.

انتهای خبر/