دانشگاه باید در خدمت جامعه و صنعت باشد

به گزارش خبرنگار اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «صبح توس» در سال‌های اخیر، نقش شرکت‌های دانش‌بنیان و فناوری‌محور در توسعه اقتصادی کشورها بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفته است. این شرکت‌ها با تکیه بر دانش، نوآوری و تحقیق، محصولاتی را عرضه می‌کنند که ارزش افزوده بالا دارند و می‌توانند موتور محرک رشد اقتصادی در دنیای امروز باشند. در ایران نیز حرکت به‌سمت اقتصاد دانش‌بنیان، یکی از سیاست‌های کلان نظام و اسناد بالادستی از جمله برنامه‌های توسعه‌ای کشور بوده است.

با این حال، سهم محصولات دانش‌بنیان از تولید ناخالص داخلی (GDP) ایران همچنان پایین است. طبق آمارهای رسمی، این سهم در حال حاضر حدود ۲ درصد است؛ در حالی که بر اساس اهداف برنامه هفتم توسعه، این عدد باید تا پایان برنامه به  هفت و نیم درصد برسد. این فاصله نشان‌دهنده آن است که علی‌رغم رشد نسبی شرکت‌های دانش‌بنیان، هنوز زیرساخت‌ها، حمایت‌ها و پیوندهای لازم بین بخش‌های علمی، صنعتی و اقتصادی کشور به‌طور کامل شکل نگرفته و نیاز به تلاش و تحول جدی در این حوزه وجود دارد.

محمد رستمی، نماینده مردم نیشابور در مجلس شورای اسلامی در گفتگو با پایگاه خبری تحلیلی «صبح توس»، با بیان اینکه اگر مجموعه‌ای بتواند رشد و تعالی پیدا کند، باید اجزای آن در جایگاه مناسب خود قرار بگیرند، گفت: اگر یک هواپیما حرکت می‌کند و در آسمان اوج می‌گیرد، صرفاً داشتن موتور کفایت نمی‌کند؛ باید بال هم داشته باشد، خلبان هم باید باشد. همین‌طور برای داشتن یک دانشگاه پویا نیز لوازمی لازم است که مهم‌ترین آن‌ها، حضور استاد و دانشجوست.

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی افزود: امیدوار هستیم در دانشگاه‌های ما، استاد و دانشجو بتوانند نقش اساسی خود را ایفا کنند چرا که دانشگاه یکی از اضلاع مهم جامعه است و باید با نگاه حل مسئله، در مسیر رفع چالش‌ها و مسائل جامعه گام بردارد.

جامعه، نیروی انسانی و صنعت؛ سه ضلع مهم در تعامل با دانشگاه

نماینده مردم شهرستان‌های نیشابور،‌فیروزه، زبرخان و میان‌جلگه با اشاره به اینکه در کنار دانشگاه، جامعه نیز باید همراه باشد، افزود: مهم‌ترین بخش جامعه، نیروی انسانی است؛ بخش دیگری از جامعه، اقتصاد است که به دست صنعت هدایت می‌شود. صنعت نیز یکی از وجوه مهم جامعه است که باید در کنار دانشگاه قرار گیرد و مکمل آن باشد.

وی در ادامه با اشاره به نقش نخبگان اظهار کرد: یکی دیگر از اضلاع این مسیر، نخبگان هستند. نخبگانی که باید از ظرفیت دانشگاه بهره ببرند و ما نیز باید توجه ویژه‌ای به آن‌ها داشته باشیم. وزارت علوم، مجموعه‌های علم و فناوری نیز باید نقش خود را در پیوند صنعت با نوآوری ایفا کنند.

لزوم رشد سهم دانش‌بنیان‌ها در اقتصاد ملی

عضو کمیسیون صنایع و معادن در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه تولید ناخالص داخلی کشور حدود ۴۰۰ هزار میلیارد دلار است، گفت: اگر بخواهیم با کشور ترکیه مقایسه کنیم، سهم محصولات دانش‌بنیان ما از GDP در حال حاضر حدود ۲ درصد است. وقتی می‌گوییم ۲ درصد از GDP مربوط به محصولات دانش‌بنیان است، یعنی از کل اقتصاد کشور، فقط ۲ درصد آن از طریق شرکت‌های دانش‌بنیان، فناوری‌های نو، نوآوری و پژوهش‌های علمی به دست آمده و باقی آن از منابع سنتی مثل نفت، کشاورزی، صنایع سنتی و... تأمین شده.


رستمی ادامه داد: در واقع، این آمار نشان می‌دهد که اقتصاد ایران هنوز به میزان کافی به سمت اقتصاد دانش‌بنیان حرکت نکرده و باید سرمایه‌گذاری و حمایت بیشتری از فناوری و شرکت‌های نوآور انجام شود چرا که بر اساس برنامه هفتم توسعه، این سهم باید به هفت و نیم درصد برسد. این یعنی ما مسیر را گذرانده‌ایم، اما باید شتاب مضاعفی بگیریم تا بتوانیم به این عدد دست پیدا کنیم. نقش دانشگاه و صنعت در این مسیر بسیار مؤثر است.

عبور از دانشگاه‌های نسل قدیم؛ حرکت به سوی مدل‌های نوین

نماینده مردم نیشابور بزرگ در مجلس شورای اسلامی با تأکید بر ضرورت تحول در مدل‌های دانشگاهی گفت: سال‌هاست بحث ارتباط دانشگاه و صنعت مطرح است. ایده‌های جدیدی نیز شکل گرفته و نسل‌های جدید دانشگاه‌ها به‌وجود آمده‌اند. ما باید از نسل‌های قدیم دانشگاه عبور کنیم.
وی بیان کرد: امروز دیگر دنیا با مدل‌های قدیمی دانشگاه‌ها اداره نمی‌شود، بلکه با مدل‌های جدید و نسل‌های نوین دانشگاهی که می‌توانند در حوزه صنعت و فناوری ایفای نقش کنند، پیش می‌روند.

نیشابور؛ دومین شهر صنعتی شرق کشور با ظرفیت‌های دانشگاهی و صنعتی همزمان

وی با اشاره به اینکه باید ارتباط مؤثری بین دانشگاه و صنعت برقرار شود، بیان داشت: نیشابور یک شهر صنعتی و دومین شهر صنعتی شرق کشور است. مجتمع فولاد خراسان یکی از ظرفیت‌های بزرگ این شهر است که می‌تواند در این زمینه نقشی کلیدی ایفا کند. در نیشابور همچنین دانشکده‌های فنی داریم که در زمینه مهارت‌آموزی به جوانان فعالیت دارند.

دانشگاه و صنعت، دو بال توسعه پایدار کشور

رستمی با اشاره به اینکه ضرورت ارتباط میان دانشگاه و صنعت، از آن‌جاست که هر دو این نهادها در مسیر توسعه پایدار نقش کلیدی دارند، بیان داشت: دانشگاه‌ها محل تولید علم، ایده، و نیروی انسانی متخصص هستند و صنعت، بستر کاربردی‌سازی این ظرفیت‌هاست. بدون این پیوند، پژوهش‌ها و آموزش‌های دانشگاهی ممکن است به مسائل واقعی جامعه و اقتصاد متصل نباشند و از سوی دیگر، صنایع نیز بدون دسترسی به دانش و فناوری روز، دچار رکود و عقب‌ماندگی خواهند شد.

نماینده مردم شهرستان‌های نیشابور، فیروزه، زبرخان و میان‌جلگه گفت: در کشورهای توسعه‌یافته، دانشگاه‌ها نقش موتور محرک نوآوری و رشد اقتصادی را ایفا می‌کنند. شرکت‌ها و صنایع بزرگ همواره با مراکز علمی در ارتباط نزدیک هستند، پروژه‌های تحقیق و توسعه را به دانشگاه‌ها می‌سپارند، و از ظرفیت دانشجویان و اساتید بهره‌مند می‌شوند.

رستمی تاکید کرد: این الگو می‌تواند در ایران نیز اجرایی شود، به‌ویژه در شهرهای صنعتی همچون نیشابور که هم ظرفیت دانشگاهی دارد و هم زیرساخت‌های صنعتی قوی.

نماینده نیشابور در مجلس شورای اسلامی در ادامه تأکید کرد: اگر این همکاری به‌درستی شکل بگیرد، نه‌تنها باعث افزایش اشتغال و رشد اقتصادی می‌شود، بلکه موجب تقویت نظام آموزشی و ارتقای مهارت دانش‌آموختگان نیز خواهد شد. 

رستمی ایجاد دفاتر ارتباط با صنعت در دانشگاه‌ها، برگزاری دوره‌های کارآموزی مشترک، تعریف پروژه‌های تحقیقاتی مشترک، و استفاده از توان فنی اساتید در واحدهای صنعتی را مورد پیگیری عنوان کرد و گفت: انجام این مهم، می‌تواند مسیر این همکاری را هموارتر کند.

انتهای خبر/